Wie op vakantie gaat, doet er verstandig aan om zich te verdiepen in de gebruiken en gewoonten in het land van bestemming.
In veel niet-westerse landen is het gebruikelijk om af te dingen. Doe je dit niet, dan ben je een dief van je eigen portemonnee.
Maar er zijn ook landen, zoals Japan, waar afdingen geldt als een belediging.
Wil je weten hoe het er in jouw vakantieland aan toe gaat, dan vormt de website van wisselkantoor GWK Travelex een mooi startpunt. Daar vind je voor veel landen tips over geldzaken.
Gedrag van buitenlandse toeristen als leidraad
Ook uit het gedrag van buitenlandse toeristen en zakenlieden in Nederland kun je veel afleiden. Luxe escortbureau Society Service krijgt regelmatig te maken met klanten die proberen af te dingen op de geboden diensten.
"Er zijn bepaalde regio's die er echt uitspringen", merkt directeur Marike van der Velden. "Cliënten uit Turkije, India, Pakistan en de Golfregio proberen vaak af te dingen. Ze zetten hierbij hun charmes in en zeggen bijvoorbeeld: 'Ik ben een goede klant. Kun je niet iets doen met de prijs?'"
Ook Russen wagen vaak een poging. "Dat zijn vaak rijke klanten die geen tegenspraak zijn gewend."
Maar Japanners, Zuid-Koreanen, Amerikanen en Europeanen onderhandelen zelden over de prijs. Nederlanders proberen het vooral in combinatie met een klacht. "Ze zeggen: 'De dame kwam de vorige keer een kwartier te laat. Nu wil ik graag een kwartier extra.'"
West-Europa
In Frankrijk, Spanje, Duitsland, België, Groot-Brittannië, Zwitserland en de Scandinavische landen is afdingen niet gebruikelijk. GWK Travelex adviseert om niet af te dingen op plaatsen waar je dat in Nederland ook niet zou doen.
Midden- en Oost-Europa
Ook in Tsjechië is afdingen geen traditie. Op toeristische plekken of op de markt kun je wel een poging wagen, maar heb niet te hooggespannen verwachtingen: volgens GWK Travelex zul je waarschijnlijk niet veel meer dan 10 tot 20 procent korting krijgen.
In Bulgarije, Roemenië en Rusland is de situatie vergelijkbaar. De prijzen in winkels staan over het algemeen vast. Alleen op toeristische markten maak je soms een kans.
De beste truc is om niet zelf af te dingen, maar weg te lopen als je de prijs te hoog vindt. Misschien biedt de handelaar een lagere prijs.
Turkije
In Turkije is onderhandelen een nationale sport. Je doet jezelf tekort als je er niet aan meedoet. Meestal kun je wel 40 procent van de prijs af praten. Maar in restaurants en grotere winkels is afdingen niet gebruikelijk.
Marokko, Tunesië, Egypte
Ook in Noord-Afrika is afdingen de normaalste zaak van de wereld. Je kunt het bijna overal proberen: van markten tot de taxi en zelfs winkels. Voor grote winkels en hotels geldt een uitzondering.
Volgens reissite Aroundtheglobe.nl is afdingen onderdeel van de Marokkaanse cultuur. Doe je dit niet, dan neemt een Marokkaan je niet serieus en zal hij weinig respect voor je hebben.
Voor kostbare souvenirs moet je uitgaan van een prijs die een derde tot de helft is van het bedrag dat de verkoper heeft genoemd. Vind je de vraagprijs bizar hoog, dan is het slim om weg te lopen. Vaak wordt de prijs dan teruggeschroefd tot een fractie van de oorspronkelijke vraagprijs.
Er geldt een uitzondering voor goud, zilver en edelstenen, omdat de marges daarop veel kleiner zijn.
Egypte
In Egypte hoort afdingen er eveneens bij. In toeristische gebieden kun je met slim onderhandelen de prijs soms halveren. Alleen in grote winkels of hotels is afdingen niet gebruikelijk.
Gambia, Kenia en Tanzania
Ook in het westen en oosten van Afrika wordt bijna overal onderhandeld over de prijs. Wie het spel slim speelt, kan tot 50 procent op de aankoopprijs besparen. In grote winkels of hotels kan meestal niet worden afgedongen.
Zuid-Afrika
In Zuid-Afrika is afdingen wat minder gebruikelijk, al kun je op markten soms wel 40 procent van de prijs af praten. In grote winkels of hotels liggen de prijzen meestal vast.
Kaapverdië
In Kaapverdië wordt afdingen in de meeste winkels of restaurants niet gewaardeerd. Bij toeristische winkeltjes of marktkraampjes kun je wel een poging wagen.
Thailand
Wie het leuk vindt om af te dingen, kan in Thailand goed uit de voeten. Kortingen van 50 procent zijn niet ongebruikelijk.
Japan
Afdingen is in Japan ongebruikelijk en zelfs ongepast. Probeer je het toch, dan geldt dat als een belediging.
Alleen op de markt kan het soms lukken om iets van de prijs af te krijgen. Maar GWK Travelex adviseert om hier niet zelf te beginnen met afdingen, maar weg te lopen als je de prijs te hoog vindt. Misschien gaat de verkoper dan met zijn prijs zakken.
China
In China is afdingen vaak wel mogelijk. Volgens Van der Velden, die net terugkomt van een reis naar dit Aziatische land, is zowel in grote warenhuizen als bij kraampjes afdingen tot wel 90 procent van de vraagprijs normaal.
Indonesië
Onderhandelen over de prijs van een ritje met de fietstaxi of eten en andere spullen op de markt is in Indonesië heel normaal.
VS en Canada
In de Verenigde Staten en Canada is afdingen ongebruikelijk. Niet doen dus.
Midden- en Zuid-Amerika
De gewoontes in Zuid-Amerika verschillen van land tot land. In Chili, Argentinië en de Dominicaanse Republiek is afdingen niet gebruikelijk, zeker niet in restaurants en grote winkels. Op markten kan het soms wel.
Maar in Brazilië, Ecuador en Cuba wordt wél verwacht dat je gaat onderhandelen over de prijs. Volgens GWK Travelex moet je in Brazilië streven naar een korting van ongeveer 20 procent. Maar in restaurants liggen de prijzen vast.
In Cuba zijn kortingen tot 50 procent niet vreemd. Maar in vakantieresorts en restaurants wordt het niet gewaardeerd als je probeert de prijs omlaag te krijgen.
Australië en Nieuw-Zeeland
Net als in Europa is afdingen in Australië en Nieuw-Zeeland not done.